Post Traumatische Stress Syndroom (PTSS) en Legal Abuse Syndrome (LAS)
Veel kinderen lopen op school trauma op doordat het onderwijssysteem niet past of doordat er verkeerd met kinderen wordt omgegaan. Het komt ook regelmatig voor dat kinderen meerdere malen worden afgewezen op scholen, moeten wisselen van school waar zij tevens schade aan overhouden.
Wat zijn de gevolgen van afwijzing en buitensluiten?
Je wordt buitengesloten omdat je anders bent, anders leert, anders waarneemt, een andere manier van informatie verwerken hebt, je anders gedraagt.
Buitensluiten raakt jou als kind en raakt jou als ouder diep in je ziel. Je kind wordt namelijk ontkoppeld van het systeem.
Kinderen die anders zijn lopen op school schade en traumatische ervaringen op doordat zij niet mogen zijn wie ze zijn.
Er zijn ouders wiens kinderen suïcidaal zijn, zich zelf verwonden. Zelfbeschadiging is een manier van uitdrukken en het omgaan met diepe angst en emotionele pijn. Jezelf verwonden is dan de enige manier waarop je weet hoe om te gaan met gevoelens als verdriet, zelfhaat, leegte, schuld en woede.
Er zijn ouders wiens kinderen kiezen voor drugs, gameverslaving of zich aansluiten bij criminele groepen om erbij te horen.
Er zijn ouders wiens kinderen een enorme allergie tegen school op bouwen. Dit kan zich uiten in zwaar onderpresteren, niet meer doen wat anderen van je willen, een negatief zelfbeeld, onhandelbaar zijn in de groep, in zichzelf gekeerd gedrag en moeite met autoriteit.
De school begrijpt vaak niet waar het gedrag vandaan komt en stuurt vanuit een goede intentie aan op onderzoek. En voila daar komen de labels. Met labels verschuift de aandacht naar de zogenaamde stoornis. Het ligt niet aan school, het ligt niet aan de leerkracht, het ligt niet aan het systeem, het ligt niet aan de maatschappij, het zit in het kind of het ligt aan de ouders.
Toch zijn we er met zijn allen schuldig aan wanneer kinderen ontkoppeld worden. Het is namelijk het resultaat van ons hokjesdenken, onze hokjescultuur waarbij we uit gaan van een norm. Pas je niet binnen die norm, dan hoor je er niet bij, word je buitengesloten.
In feite gaat het hier om een groep gevoelige kinderen met een groot intuïtief vermogen. Veel van deze kinderen laten zich niet zomaar iets voorschrijven. Ze pleiten vooral voor gelijkwaardigheid en rechtvaardigheid.
Volwassenen kunnen hier veel van leren.
Als een kind brutaal is, altijd het laatste woord wil hebben, een betweter is, zijn best niet doet, druk en storend gedrag vertoond, zegt dit meer over hoe wij omgaan met hen.
Veel leerkrachten zijn zich niet bewust van hoe zij eigenlijk van bovenaf met kinderen omgaan.
De Jeugdwet gaat er (vaak onbewust) vanuit dat wanneer het niet lukt met een kind op school dit aan de ouders ligt. Of ze gaan er vanuit dat het aan het kind ligt.
Omdat ik zelf een kind heb dat niet naar school (meer) kan, ben ik mij gaan verdiepen in schooltrauma en thuiszitters.
Het onderzoeken, hoe heb ik dat gedaan?
Door met ouders van thuiszitters te praten.
Door te kijken naar wat de wetenschap hierover zegt en hoe wetenschappelijk onderzoek omgaat met het vinden van (causale) verbanden.
Door te kijken naar trauma bij mijn kind om te zien of dit terug te voeren is naar het verleden in onze familielijn.
Door te ervaren wat er gebeurt met ons (ouders en kind(eren) wanneer het niet lukt op school.
Door te kijken naar het effect van Jeugdzorg op families.
Het boek "Traumasporen" van Prof. dr. Bessel van der Kolk, heeft mij inzichten gegeven over de oorzaken en gevolgen van trauma.
Anton Horeweg, geeft met zijn boek "De traumasensitieve school", een andere kijk op gedragsproblemen in de klas.
Judith Rich Harris, betoogt in haar boek 'Het misverstand opvoeding' dat de persoonlijkheid van een kind - en daarmee succes of falen in het latere leven - grotendeels door andere kinderen wordt gevormd, en dus niet door ouders. Uit haar onderzoek blijkt dat de invloed van ouders in veel opzichten wordt overschat.
Dr. Karin Huffer, een juriste uit de VS, die onlangs (2018) is overleden, schreef een boek over LAS. LAS staat voor Legal Abuse Syndrome. Het gaat over het effect dat machtsmisbruik heeft op de mens. Het versterkt de vaak toch al aanwezige PTSS.
Wat doet machtsmisbruik met mensen en hoe traumatiseert hen dit?
Dr. Karin Huffer komt op voor slachtoffers van machtsmisbruik door instanties en organisaties. Zij legt in deze video uit wat dit machtsmisbruik met mensen doet en hoe dit hen traumatiseert.
Wat is PTSS of trauma
Trauma betekent wond. Het is het gevolg van 'iets'. Het gevolg van een beschadiging.
Traumatype 1:
Je hebt enkelvoudig trauma als gevolg van een overweldigende gebeurtenis. Zo'n gebeurtenis is eenmalig en meestal kortdurend.
Traumatype 2: Chronisch trauma als er meerdere overweldigende gebeurtenissen achter elkaar plaats vinden. Hierdoor kan de veerkracht verminderen. Dit komt omdat het kind nog niet hersteld is van de vorige overweldigende traumatische gebeurtenis, waar het nieuwe gebeurtenissen goed kan verwerken.
Traumatype 3: Vroeg kinderlijk trauma of complex trauma als overweldigende gebeurtenissen in de vroege kinderjaren plaatsvinden. Dit heeft zeer grote negatieve impact op de ontwikkeling van het kinderbrein. Het brein gaat zich letterlijk anders ontwikkelen. (bijvoorbeeld kindermishandeling, seksueel misbruik of huiselijk geweld).
Een ingrijpende gebeurtenis hoeft niet altijd tot een trauma te leiden. Het blijkt namelijk dat de gebeurtenis zelf niet zorgt voor het trauma, maar hoe het kind ermee 'omgaat'. De eigen veerkracht en het karakter van het kind speelt een rol, net zoals de steun van de omgeving.
Zelfbeeld
Kinderen met een traumageschiedenis hebben vaak een zelfbeeld dat zeer laag is. Hierdoor zenden deze kinderen vaak negatieve signalen uit, waarmee ze als het ware uitschreeuwen 'laat me met rust'. Ze lokken negatieve reacties uit, die vervolgens weer bevestigen dat 'iedereen hen haat'. Ze krijgen negatieve overtuigingen over zichzelf.
Veiligheid en veerkracht
'Een persoon waar je je veilig bij voelt is essentieel om veerkracht te ontwikkelen.
Anton Horeweg zegt: 'De school zou naar mijn idee alle middelen moeten inzetten om een veilige haven voor élk kind te zijn.'
Hiervoor is het nodig dat scholen hun disciplineringsgewoonten aanpassen. Dus niet direct straffen bij verkeerd gedrag. Straffen is afwijzen.
Beter is meer democratisch, oplossingsgericht en geweldloos reageren want ieder mens wil zich verbonden voelen, gezien en gehoord worden, betekenis geven en kunnen deelnemen aan. Dit wil niet zeggen dat er geen grenzen gesteld mogen worden. Daarom stelt Anton Horeweg voor om scholen traumasensitief te maken. Dit vraagt om veel empathie van volwassenen.
Hoe je kunt werken in een klas aan veiligheid binnen een school, beschrijft Anton Horeweg uitgebreid in zijn boek.
Horeweg zegt: Als er een kind iets doet wat verkeerd is, zou het optreden altijd eerst op de de-escalatie gericht moeten zijn. Op het moment dat een kind gestrest is, staat zijn brein namelijk letterlijk niet op ontvangen en heeft het geen zin om uit te leggen dat hij iets verkeerd doet.
Stress en leren
Stress is een belemmering om te kunnen leren. Het is daarom van belang dat wanneer stress opspeelt, er eerst gekeken moet worden naar wat helpt om de stress omlaag te brengen.
Thuiszitters
Veel thuiszitters hebben het nodige meegemaakt aan soms zeer ingrijpende gebeurtenissen. Omdat veel van die gebeurtenissen plaatsvinden op school, voor ze thuiszitter worden, is het zeer aannemelijk dat kinderen die thuiszitten getraumatiseerd zijn. Je kunt dit dus 'schooltrauma' noemen. Het gaat dan om een reeks zeer ingrijpende ervaringen die ertoe leiden dat het kind zo angstig wordt dat het niet meer naar school kan.
Ook het niet tegemoet komen aan de onderwijsbehoefte van (bijvoorbeeld hoogbegaafde) kinderen leidt tot schade in de ontwikkeling. Het geeft frustratie en verdriet. Deze educatieve verwaarlozing is geclassificeerd als een vorm van kindermishandeling en kan uiteindelijk trauma veroorzaken.
Pesten
Gepest worden kan zeer traumatisch zijn. Pesten is expres en stelselmatig psychische, emotionele, sociale of fysieke schade toebrengen aan iemand. Er is altijd sprake van machtsongelijkheid. Dit kan leiden tot (extreme) angst en kan gevolgen hebben voor je verdere leven.
Het kind krijgt een zwaar beschadigd zelfbeeld dat leidt tot het idee dat je niets waard bent, dat het allemaal aan jóu ligt, en uiteindelijk kan het leiden tot zelfverwonding, drugsgebruik en zelfs zelfmoord (Horeweg)
.
In het boek van Judith Rich Harris komt uit onderzoek naar voren dat degenen die beroepsmatig zorgdragen voor het welzijn kinderen zich vaak blindstaren op de ouders, terwijl ze geen aandacht besteden aan wat voor jongeren misschien de belangrijkste bron van psychisch leed wordt: conflicten met groepsgenoten en mishandeling door groepsgenoten. Kinderen en jongeren kunnen ernstig lichamelijk ziek worden na ervaringen met groepsgenoten die hen bijvoorbeeld hadden afgewezen, buitengesloten, zwartgemaakt, op grond van hun ras gediscrimineerd, uitgelachen, getiranniseerd, aangerand, uitgedaagd, achtervolgd of mishandeld.
De impact van woorden
Woorden kunnen er flink inhakken. Helaas is niet iedereen zich bewust van de impact van woorden en heeft niet elke leerkracht/ouder/trainer een basishouding van respect.
Zo weet ik nog dat mijn kind thuis vertelde dat hij op het matje werd geroepen door de pedagoog van school. Ze schreeuwde naar hem: 'Snotneus, dat je bent!'
Wanneer ik vanwege een gesprek over mijn kind door de gangen van de school liep, hoorde ik leerkrachten schreeuwen in de klassen. Totaal gestreste leerkrachten, die het niet aan konden.
Ik heb het meegemaakt dat er kinderen afgevoerd werden aan hun benen en naar de time-out ruimte werden gesleept.
Wisselen van school en verhuizen
Wanneer een kind veelvuldig moet wisselen van school kan dit een rol gaan spelen in het ongelukkige leven van kinderen, als het er te veel zijn. Kinderen die vaak moeten verhuizen missen bovendien een stabiele sociale groep. Zelfs vijandige groepsgenoten zijn beter dan niets, want zonder stabiele sociale groep loopt de socialisatie van het kind in het honderd.
Zo ging mijn kind van de ene basisschool naar de andere. Van daaruit naar het speciaal onderwijs in een ander dorp, vervolgens naar een particuliere school in weer een ander dorp en tenslotte naar een onderwijs-zorginstelling in de stad. We zijn hierdoor 3 keer verhuisd.
Toen hij nergens meer welkom was, ging hij vrienden zoeken op straat. Je houd je hart vast als ouder. Waar gaat dit heen?
Veilig Thuis
Wanneer school ouders iets anders (bijvoorbeeld een andere school) aanraden of zich handelingsverlegen verklaren, kunnen ouders met school in conflict komen. School doet dan soms aangifte bij Veilig Thuis waardoor ouders en het kind wederom de rekening gepresenteerd krijgen.
Ouders geven vaak aan dat een Veilig Thuis-melding wordt ingezet om het standpunt van de school over ondersteuning (of verwijzing naar speciaal onderwijs) kracht bij te zetten. Het argument is dan vaak pedagogische verwaarlozing, omdat ouders niet meegaan in het advies van school.
Er lijkt een tendens gaande dat er de laatste tijd erg snel naar de ouders wordt gewezen. Een melding geeft vaak heel veel onnodige stress in een gezin en achtervolgd ouders maanden lang. Wie hier mee over wil lezen verwijs ik naar mijn blog: https://www.gaafkind.nl/2018/05/01/ouders-van-thuiszitters-worden-achtervolgd-door-meldingen-bij-veilig-thuis/
Onderzoeken houden vaak geen rekening met genetische factoren
Onderzoekers vinden vaak correlaties maar verbanden vinden is niet hetzelfde als de oorzaak vinden. De ontbrekende factor is de vaak de persoonlijkheid. Mensen met een bepaalde persoonlijkheid vertonen vaker riskant gedrag en deze mensen hebben ook vaker problematische relaties, niet alleen met hun ouders maar met iedereen.
Persoonlijkheidskenmerken zoals impulsief gedrag en licht ontvlambaar zijn, niet bang zijn voor gevaar en opwinding zoeken, zijn persoonlijkheidskenmerken die het moeilijk maken om hechte relaties aan de gaan en in stand te houden.
Onze biologie bepaalt niet ons lot: het feit dat de erfelijkheid mede onze eigenschappen bepaalt, betekent niet dat we ze niet kunnen veranderen. We moeten er alleen achter komen hoe we dat voor elkaar krijgen. Dat we daar nog niet achter zijn, komt misschien doordat we sterk in het misverstand opvoeding geloven en daardoor niet verder kunnen kijken.
Andere vergissingen die onderzoekers, psychologen of therapeuten maken
1. Onderzoekers gaan er vaak van uit dat slecht functionerende ouders hun slechte eigenschappen, genetisch overdragen. Niets is minder waar. Veel gevolgen van onze biologie zijn te herstellen; veel gevolgen van de omgeving zijn dat niet.
2. Ouders reageren op eigenschappen die het kind heeft, in plaats van ze te veroorzaken.
3. De invloed van andere mensen, die niet tot het gezin behoren, worden vaak over het hoofd gezien zoals leerkrachten, of andere kinderen.
4. Onze cultuur gaat er vaak vanuit dat ouders kunnen bepalen of hun kinderen ofwel gelukkige en succesvolle volwassenen worden ofwel een ernstig verstoord leven zullen leiden. Dus hierdoor gaan mensen er vanuit dat wanneer een kind niet gelukkig is, dat dit dan de schuld is van de ouders. Hierdoor pleiten we het kind vrij door de schuld eenvoudig bij de ouders te schuiven.
Klinisch psychologen zijn er heilig van overtuigd dat kinderen door de fouten die hun ouders bij de opvoeding maken onherstelbaar beschadigd kunnen worden, en dat ze dat ook vaak zijn.
De invloed van een sociale groep
Zelfvertrouwen en andere aspecten van de persoonlijkheid, is verbonden met de sociale context waarin het wordt opgedaan. Een kind kan een goed gevoel over zichzelf hebben in de gezinssituatie en een slecht gevoel over zichzelf in de buitenwereld.
De betekenis van groepsgenoten voor het huidige en toekomstige leven is van grote betekenis.
Je veilig voelen en welkom voelen op school is daarom van wezenlijk belang voor het opbouwen van zelfvertrouwen..
De maakbaarheid van de mens
Het idee dat we onze kinderen naar onze hand kunnen zetten is een illusie.
Wat kinderen worden is niet de neerslag van de zorg die ouders aan hun kinderen besteden. Je kunt kinderen niet vervolmaken en ook niet verprutsen. Het is aan de toekomst.
Er is geen grond om het als wapen te gebruiken tegen de doodgewone ouders met kinderen die zich niet precies zo ontwikkelen als we hoopten.
Socialiseren doen kinderen zelf. Kinderen en adolescenten doen in hun sociale groepen ervaringen op die hun persoonlijkheid voor de rest van hun leven vormen.
De invloed van de genen wordt nog steeds onderschat.
Mogen ouders hun beschadigde kind thuis houden?
Artikel 1:247
In artikel 247 van boek 1 van het Burgerlijk Wetboek staat dat de veiligheid van het kind gewaarborgd dient te worden. Het ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarig kind te verzorgen, op te voeden en te beschermen.
Onder verzorging en opvoeding worden mede verstaan de zorg en de verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en de veiligheid van het kind alsmede het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid.
Ouders mogen en moeten hun kind dus beschermen wanneer het onderwijs hun kind geestelijk geweld aandoet.
Herstel
In het boek 'Traumasporen vertelt Prof. dr. Bessel van der Kolk over behandelingen waarmee getraumatiseerde mensen bevrijd kunnen worden. Gebaseerd op het reguleren en synchroniseren van lichaam en geest door middel van yoga, mindfulness, EMDR, neurofeedback, theater en andere methoden, laat hij nieuwe wegen naar herstel zien, waardoor volwassenen en kinderen weer zeggenschap over hun eigen lichaam en hun eigen leven kunnen krijgen.
Dit is een uitzonderlijk boek en zal een klassieker worden. Gevuld met krachtige casussen.
Van der Kolk is een eminente leider op het gebied van traumabehandeling.
Tip
Lees ook het artikel van Suzanne van Haaften:
(UITZONDERLIJK) HOOGBEGAAFDE UITVALLERS IN HET ONDERWIJS, EEN PLEIDOOI VOOR ONDERWIJSVERNIEUWING
Bijgaand artikel schreef zij initieel als eindopdracht voor haar opleiding als GelukkigHB-begeleider. Gifted besloot het te publiceren.
Gifted Lente 2019 – Pleidooi onderwijsvernieuwing HB uitvallers
Ik sta open voor commentaar en verbeteringen en vind het fijn wanneer je mij dit toestuurt via onderstaand contactformulier.
Ingrid Verkuil
www.gaafkind.nl